گزارشی از زندان تهران بزرگ، ۷۰۰ زندانی به بیماریهای پوستی مبتلا شده‌اند

۱۳ شهریور ۱۳۹۹- به دلیل تراکم زیاد زندانیان، ۷۰۰ نفر در زندان تهران بزرگ به بیماریهای پوستی مبتلا شده‌اند. زندانیان ناچارند که به صورت کتابی (به پهلو) و چسبیده به دو زندانی دیگر کف راهرو بخوابند.

به گزارش اطلس زندانهای ایران، زندان تهران بزرگ شرایط مناسب و مطلوبی برای نگهداری زندانیان ندارد. وضعیت بد بهداشتی زندان در بسیاری از بندها بویژه در تیپ یک و چهار سبب شده که ۷۰۰ زندانی به بیماری‌های پوستی مبتلا شوند. یک منبع مطلع در مورد این زندانیان به پژوهشگر اطلس زندانهای ایران گفت: «وضعیت نامناسب بهداشتی زندان بویزه در تیپ یک باعث شده است که ۷۰۰ زندانی به بیماری‌های پوستی شبیه گال مبتلا شوند. » به گفته این فرد، مسئولان زندان هم این وضعیت را نتیجه کمبود امکانات و تعداد زیاد زندانیان می‌دانند و می‌گویند که کاری در این زمینه نمی‌توانند انجام دهند.

بیشتر بخوانید:

برای مشاهده نمایه زندان تهران بزرگ روی تصویر کلیک کنید

زندان فشافویه کجاست؟

زندان فشافویه که به نامهای ندامتگاه مرکزی تهران بزرگ یا زندان حسن‌آباد نیز مشهور است. در حدود ۳۲ کیلومتری جنوب تهران قرار دارد. این زندان از تیرماه ۱۳۹۴ آغاز به کار کرده‌است. هدف از ساخت آن ابتدا نگهداری زندانیان معتاد به مواد مخدر عنوان شد؛ اما به سرعت زندانیان دیگر از جمله زندانیان سیاسی نیز به این زندان فرستاده شدند.  در ناآرامی‌های آبان سال پیش نیز این زندان بسیاری از معترضان را در خود جای داد. این زندانیان در تیپ ۵ این زندان که تازه ساز است نگهداری می‌شوند.

ساختار زندان

این زندان قرار است که ۳۲ واحد یا تیپ برای نگهداری زندانیان داشته باشد اما تاکنون پنج تیپ آن آماده شده است. هر یک از این پنج تیپ ، ده بند و یک سالن دربسته دارند. در هر بند ۱۶ سلول و در هر سلول پنج تخت‌خواب سه طبقه (۱۵ تخت) قرار دارد و برای ۲۴۰ نفر تخت وجود دارد. هر بند دارای یک هواخوری به مساحت ۲۰۰ متر مربع است که دیوارهای بلند سیمانی دارد. یک حمام عمومی با ۱۶ دوش، یک سرویس بهداشتی با  ۲۴ کابین و ۱۲ روشویی و یک حسینیه به مساحت ۱۸۰ متر مربع نیز در هر بند وجود دارد.

اما در این زندان هنوز هیچ فضایی برای علاقه‌مندان به مطالعه و ورزش وجود ندارد. در بعضی تیپها هنوز مجتمع فرهنگی و ورزشی راه‌اندازی نشده و در بندهایی هم که این مجتمع آماده شده از آن برای قرنطینه افرادی که از مرخصی باز می‌گردند استفاده می‌شود. حتی پاره‌ای اوقات از حسینیه هم برای قرنطینه افرادی که تست کرونای انها مثبت شده استفاده میشود و عملاً هیچ فضایی برای مطالعه وجود ندارد.

تراکم بالای زندانیان

گنجایش هر بند این زندان ۲۴۰ نفر است. اما تعداد زندانیان بیشتر از گنجایش بند است.  تعداد زیاد زندانیان در بیشتر تیپها و بویژه در تیپهای یک و چهار باعث افزایش احتمال ابتلای افراد به بیماری‌های مختلف و بویژه کرونا شده‌ است. یک منبع مطلع در این زمینه به پزوهشگر اطلس زندانهای ایران گفت: «در تیپ یک هر بند۵۰۰  تا ۵۵۰ زندانی را در خود جای داده است.

در واقع بیش از ۵۰۰ انسان را در این بندها بهم فشرده‌اند و همین فشردگی سبب می‌شود که تعداد زیادی از آنها در کف اتاق یا راهرو بخوابند.» افرادی که در کف اتاقها و بویژه کسانی که در راهرو ها می‌خوابند، شرایط بدتری دارند و به دلیل عدم امکان رعایت اصول بهداشتی در خطر بیشتری هستند. این منبع مطلع در مورد مشکلات ناشی از تعداد زیاد زندانیان گفت: « تعداد زیاد زندانی سبب شده که گاهی روی یک تخت دو و یا حتی سه زندانی با هم بخوابند و چهار تا پنج زندانی هم می‌توانند کف سلول بخوابند اما بقیه ناچار هستند که در سالن بند بخوابند. به این افراد اصطلاحا «کریدور خواب» گفته می‌شود.»

به گفته این منبع آگاه: « کریدور خوابها باید از ساعت ۱۰:۳۰ شب تا اذان صبح، در حالی که به زندانی پشت و جلوی خود چسبیده‌اند به پهلو بخوابند. کسانی هم که نصف شب نیاز به استفاده از سرویس بهداشتی دارند به ناچار باید از روی این افراد عبور کنند. آنها علاوه بر اینکه گاهی این افراد را لگدمال می‌کنند. کف دمپایی کثیف خود را نیز به محل خواب و حتی بدنشان می‌مالند که این موضوع در کنار عدم دسترسی کافی به حمام سبب گسترش بیماری‌های مختلف از جمله گال و دیگر بیماری‌های پوستی در این زندان شده است.»

منبع مطلع: کریدور خوابها باید از ساعت ۱۰:۳۰ شب تا اذان صبح،
در حالی که به زندانی پشت و جلوی خود چسبیده‌اند به پهلو بخوابند.
کسانی هم که نصف شب نیاز به استفاده از سرویس بهداشتی دارند،
به ناچار باید از روی این افراد عبور کنند.

تبعیض 

مسئولان قضایی و مقامات سازمان زندانهای بارها گفته اند که مرخصی حق زندانی نیست و امتیازی است که به زندانی در ازای حسن اخلاق داده می شود. اما در عمل این مرخصی و امتیازات این‌چنینی بیشتر به زندانیان مالی و متهمین به اختلاس داده می‌شود و بسیاری از زندانیان فقیر و همینطور زندانیان سیاسی و امنیتی از امکان مرخصی محروم هستند.

افزایش افسردگی و بیماری‌های ناشی از کم‌تحرکی

مجتمع‌های فرهنگی و ورزشی زندان از بهمن سال گذشته به قرنطینه زندانیان بازگشته از زندان اختصاص یافته و همین امر سبب شده که بسیاری از زندانیان دچار افسردگی و بیماری های مختلف جسمی  و روحی ناشی ازکم تحرکی بشوند. یکی از کسانی که بحران کرونا را در زندانهای ایران بررسی می کند در مورد مشکلات ایجاد شده برای زندانیان در اثر شیوع کرونا به پژوهشگر اطلس زندانهای ایران گفت:«اگرچه کرونا یک بحران جهانی است و همه کشورها را کم و بیش از خود متاثر کرده است اما در مورد وضعیت زندانهای ایران سؤال اینجا است که چه اصراری به زندانی کردن مردم بویژه به اتهاماتی  مانند «تبلیغات علیه نظام»، «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی» یا حتی «فروش مشروبات الکلی»است که در هیچ جای دنیا نمونه آن وجود ندارد.

این منبع مطلع افزود: «هم‌اکنون بیش از ۷۰۰ نفر تنها به دلیل فروش مشروبات الکلی در زندان تهران بزرگ زندانی هستند. اکثر این افراد کارگرانی هستند که برای امرار معاش و به ناچار  این شغل را به عنوان شغل سوم خود برگزیده‌اند و متاسفانه بازداشت و توسط قضاتی مانند عموزاد به بیش از پنج سال حبس محکوم شده‌اند.» این فرد مطلع همچنین به مشکلات خانواده‌های این زندانیان اشاره کرد و گفت: «خانواده های زندانیان متهم به «فروش مشروبات الکلی» در شرایط بسیار نامناسب اقتصادی روزگار می گذرانند و این زندانیان برای تأمین برخی از هزینه‌های خود و خانواده‌هایشان متاسفانه در زندان به مواد فروش تبدیل می‌شوند.»

منبع مطلع: هم‌اکنون بیش از ۷۰۰ نفر تنها به دلیل فروش مشروبات الکلی در زندان تهران بزرگ زندانی هستند. اکثر این افراد کارگرانی هستند که برای امرار معاش و به ناچار  این شغل را به عنوان شغل سوم خود برگزیده‌اند.

«کیفیت غذای زندان بسیار بد است»

وضعیت خوراک زندان نیز بسیار پایین است. این منبع اگاه درمورد وضعیت غذای زندان گفت: «بسیاری از غذاها اصلا قابل خوردن نیست و نان زندان هم نان ذرت است که بسیار سفت بوده و به دلیل جوش شیرین زیاد مشکلات گوارشی برای زندانیان ایجاد می‌کند. هم مسئولین و هم زندانیان می‌دانند که این خوراک غذای سالمی نیست. اما زندانیان ناچار به خوردن آن هستند.»

این فرد مطلع افزود اکثر زندانیان در چنین شرایط نامناسبی از نظر تغذیه قرار دارند اما در همین زندان و بویژه در تیپهای دو و پنج که محل بازداشت متهمین اقتصادی است؛ برخی از زندانیان اعتراض دارند که ۳۰۰ هزار تومان سقف تعیین شده خرید از فروشگاه زندان کم  است و کفاف هزینه‌های آنها را نمی‌دهد. این افراد برای خرید بیشتر کارت زندانیان بدون ملاقات را خریداری می‌کنند.»

منبع آگاه: بسیاری از غذاها اصلا قابل خوردن نیست و نان زندان هم نان ذرت است که بسیار سفت بوده و به دلیل جوش شیرین زیاد مشکلات گوارشی برای زندانیان ایجاد می‌کند.

بحران آب در زندان

مشکل دیگر زندان تهران بزرگ قطعی آب در این زندان است. این وضعیت اخیراً در تیپ یک زندان تهران بزرگ بیشتر شده است. یک منبع مطلع در این زمینه به پژوهشگر اطلس گفت: « معمولاً ۱۰ ساعت در ساعات گرم روز آب قطع است. این امر در کنار کف خوابی و عدم تحویل لباس به زندانیان سبب گسترش بیماریهای پوستی شده است. همچنین نبود آب آشامیدنی مناسب سبب گران شدن آب معدنی شده است به طوری که در همین روزها قیمت یک بطری آب معدنی از ۲۰۰۰ تومان به ۳۵۰۰ تومان اضافه شده است و حتی با قیمت جدید هم  آب آشامیدن به سادگی در زندن یافت نمی‌شود