محکومیت دسته‌جمعی ۷۰ زندانی در شیبان؛ روایت اعتراضی که سرکوب شد

۷ بهمن ۱۴۰۱- شعبه ۱۰۲ دادگاه کیفری دو شهرستان باوی در استان خوزستان، ۷۰ تن از زندانیان کنونی و سابق محبوس در زندان شیبان اهواز که فروردین سال ۱۳۹۹ دست به اعتراض زده بودند را به شلاق و زندان محکوم کرد.

به گفته منابع اطلس زندان‌های ایران، ۷۰ تن از زندانیان پیشین و کنونی زندان شیبان اهواز، روز ۲۸دی۱۴۰۱، توسط شعبه ۱۰۲ دادگاه کیفری دو شهرستان باوی به ریاست قاضی حسین مقدمیان، هرکدام به هفت ماه و ۱۶ روز زندان و ۴۰ ضربه شلاق محکوم شدند. دادگاه همچنین ۶۰ تن از این ۷۰ شهروند را به اتهام «تخریب و احراق عمدی وسایل عمومی و دولتی»، به شش ماه و یک روز زندان محکوم کرد. بر پایه دادنامه صادر شده، دادگاه این ۷۰ زندانی کنونی و پیشین زندان شیبان را محکوم به پرداخت ۶۱ میلیون ریال جزای نقدی بدل از حکم زندان صادر شده علیه آنها کرده است.

در دانامه صادر شده، قاضی مدعی کشته شدن چهار تن از زندانیان در حادثه اعتراض زندانیان شیبان در سال ۱۳۹۹ شده است. با این وجود دادگاه به‌دلیل نبود ادله کافی مبنی بر مشارکت این ۷۰ شهروند در جان باختن زندانیان، رأی به تبرئه آنها داده است.

شماری از محکومان این پرونده ازجمله جابر البوشوکه، انور موسوی، محمدحسین مقدم، احمد ثعالبی، معین خنفری، عبدالرزاق عبیداوی، حسن بترانی، جواد موسوی و میلاد ناصری، زندانیانی هستند که به‌دلایل سیاسی پیش‌تر به احکام زندان محکوم شده‌اند. نام جاسم حیدری، زندانی سیاسی که در اسفند ۱۳۹۹ به اتهام «بغی» اعدام شد نیز در میان متهمین این پرونده قرار دارد. همچنین  به گفته یک منبع مطلع به اطلس، جابر آلبوشوکه، زندانی سیاسی محبوس در زندان شیبان، در ارتباط با حادثه اعتراض زندانیان در زندان شیبان متهم به افساد فی الارض شده که پرونده برای رسیدگی به دادگاه انقلاب ارسال شده است.

روز ١٢فروردین١٣٩٩ در زندان شیبان چه گذشت؟

کریم بروایه، زندانی سیاسی سابق که خود در روز حادثه اعتراض زندانیان در زندان شیبان حضور داشته است، در گفت‌وگوی با اطلس زندان‌های ایران درباره این رویداد می‌گوید: «روز سه‌شنبه ١٢فروردین١٣٩٩ (٣١مارس٢٠٢٠)، راس ساعت ۱۲:۱۵، قیام زندانیان با سر دادن شعارهایی علیه مسئولان زندان، در اعتراض به عدم رسیدگی به وضعیت بد زندانیان بیمار و وضعیت نامناسب بهداری مخصوصا در شرایط شیوع کرونا و نیز عدم موافقت با مرخصی و آزادی زندانیان، شروع شد. در حالی که گارد زندان نتوانست قیام زندانیان را سرکوب و کنترل کند، نیروهای بسیج، سپاه و گارد ضد شورش مستقر در خارج از زندان، راس ساعت چهار و نیم با شلیک گاز اشک‌آور وارد زندان شدند. آن ها مستقیما به سمت زندانیان تیر جنگی شلیک می‌کردند.»

آقای براویه، در ادامه روایت خود از این حادثه، درباره شیوه‌های اعمال شده توسط نیروهای نظامی و امنیتی برای پایان دادن به اعتراض زندانیان می‌گوید: «ماموران، کف بند ۵ امنیتی زندان شیبان را با آب و ریکا و شیشه شکسته پر کردند. آن‌ها با این شیوه تعادل زندانیان را بر هم زده و سپس آن ها را با ضربات مستقیم باتون به ناحیه سر، شدیدا کتک می‌زدند. من شخصا شاهد بودم که حسن ذوالفقاری مدیر داخلی زندان که پشت نیروهای سرکوبگر ایستاده بود، فریاد می‌زد: “همه را بکشید؛ اینها داعشی هستند”. همچنین شاهد بودم که آقای صخراوی، عبدالحسین غلام‌نژاد و اناری که مسئول حفاظت زندان بودند، به صورت مسلح روی سقف بند ۸ و نیز سقف بهدارى که مقابل بند ۵ بود مستقر و به زندانیان مستقیما تیر جنگی شلیک می‌کردند؛ در این تیراندازی تعداد زیادی از زندانیان مجروح و تعدادى نیز کشته شدند. همچنین به دستور احمدرضا احمدزاده، مسئولان امنیتی و نیروهای سرکوب با ایجاد تونل مرگ همه زندانیان را از بند ۵ خارج کردند. در تونل مرگ، دو گروه از نیروهای سرکوبگر در حالی که باتون به دست داشتند، زندانی را مجبور به عبور از این تونل عبور می‌کردند که با ضربات فراوان و خشن باتون مواجه می‌شند. خسروی و رمزیار و اناری که مسئول شکنجه بودند، دست‌هایمان را از پشت می‌بستند و تا نیمه‌های شب با روش‌های مختلف، ما را شکنجه می‌دادند.  همچنین آن ها تعمدا جهت شکستن روحیه دیگر زندانیان، تعدادى از زندانیان قدیمى را انتخاب می‌کردند و چشم‌ها و دستان آن‌ها را می‌بستند. سپس به جز لباس زیر، همه لباسهایشان را از تنشان بیرون آورده و با لوله سبز و شوکر برقی شکنجه می‌دادند. آن‌ها در این حالت مجبور می‌شدند با چشم بسته به سمتی بروند که حاتمی و انارى که جزو شکنجه‌دهندگان بودند، آن‌ها را با صندلى می‌زدند. نیمه‌های شب ما را به سه گروه تقسیم کردند و هر گروه را افرادی از وزارت اطلاعات و نیروهای اطلاعات سپاه و نیز حفاظت زندان تحویل گرفتند که این آغاز بازجویى و شکنجه بیش‌تر بود.»