۷ بهمن ۱۴۰۱- همزمان با تداوم خیزش ۱۴۰۱ در سیستانوبلوچستان که پس از انتشار خبر تجاوز فرمانده پلیس چابهار به یک دختر ۱۵ ساله بلوچ آغاز شد، کماکان بازداشت شهروندان در این استان ادامه دارد. طی این مدت، شماری زیادی از بازداشتشدگان در زندانها و بازداشتگاهها در شرایط غیرانسانی نگهداری میشوند و فرایند سرکوب چندلایه شهروندان بلوچ وارد ابعاد جدیدی شده است.
اطلس زندانهای ایران در گفتوگو با منابع خود در سیستانوبلوچستان به اطلاعاتی از آخرین وضعیت ۹ زندانی که هشت تن از آنها در بلوچ هستند و همگی پس آغاز خیزش ۱۴۰۱ بازداشت شدهاند، دست یافته است که در این گزارش به جزئیات آن پرداخته خواهد شد. علیاحمد بریچی، عبدالمالک حملی، علیاکبر خوشکنار، فرهاد نخعی، محمد فولادی، مظاهر حیدری، منصور هوت، نظامالدین هوت و حسین کاشانی، زندانیانی هستند که در زندانهای استان سیستانوبلوچستان در شرایط غیرانسانی محبوس هستند و در معرض صدور احکام سنگین قرار دارند.
علیاحمد بریچی، اهل منطقه کریمآباد زاهدان است. او روز ١۵مهر١۴٠١ در حالی که قصد رفتن به مغازه خود را داشت، توسط نیروهای اداره اطلاعات در زاهدان بازداشت و پس از حدود دو ماه و نیم نگهداری در بازداشتگاه اداره اطلاعات به زندان زاهدان منتقل شد. جلسه دادگاه این شهروند بلوچ در شعبه دو دادگاه انقلاب واقع در خیابان نوری زاهدان برگزار شده است. از اتهامات مطرح شده علیه آقای بریچی اطلاعی در دست نیست. با این وجود منابع اطلس میگویند، او نسبت به رای صادره اعتراض کرده و پرونده به دادگاه تجدید نظر ارجاع داده شده است. او اکنون در بند ٩ زندان زاهدان محبوس است و هر دو هفته فقط حق یک تماس یک دقیقهای دارد.
عبدالمالک حملی، ١٩ ساله، فرزند ملک و شهروند ساکن چابهار است. او روز ٢٠آبان١۴٠١ در مسیر رفتن به خانهاش توسط نیروهای امنیتی در چابهار بازداشت و پس از مراحل بازجویی در آذرماه به زندان چابهار منتقل شد. اولین جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات این شهروند بلوچ روز ۵آذر١۴٠١ برگزار شده و او به تبلیغ علیه نظام، اجتماع و تبانی برای اقدام علیه امنیت ملی، توهین به رهبری و اخلال در نظم عمومی، متهم شده است. در جلسه دادگاه بدوی برای آزادی عبدالمالک حملی وثیقه سنگین هشتصد میلیون تومانی صادر شده است. او تک فرزند پسر خانواده است که پدر خودش را چند سال پیش از دست داده و تنها نانآور خانه بوده است. منابع اطلس میگویند، او در نیمه اول دی١۴٠١ به همراه مظاهر حیدری، درویش گنابادی به سلول انفرادی زندان چابهار منتقل شده است.
علیاکبر خوشکنار، ٢١ ساله، فرزند فقیرمحمد و اهل قصرقند است. این شهروند بلوچ روز ۵مهر١۴٠١ در چابهار توسط نیروهای امنیتی بازداشت و سه روز بعد به زندان زاهدان منتقل شد. به گفته یک منبع مطلع به اطلس، علیکبر خوشکنار به «آتش زدن بانک ملی چابهار، حمله به فرمانداری، ایجاد راه بندان در سطح شهر و لیدری اعتراضات» متهم شده است. آقای خوشکنار چند سال پیش پدر خود را از دست داده است. از سوی دادگاه نیز به مادر وی اعلام شده تا در ازای تخریب اموال عمومی توسط فرزندش، باید ۳۰۰ میلیون تومان پرداخت کند.
فرهاد نخعی، فرزند علی و محمد فولادی، فرزند عبدالله، هر دو ١٨ ساله و ساکن چابهار هستند. نیروهای امنیتی آنها را در ١٢مهر١۴٠١ در این شهر به اتهام حضور در اعتراضات ۵مهر در چابهار که در رابطه با تجاوز فرمانده انتظامی چابهار به یک دختر ۱۵ ساله بلوچ شکل گرفت، بازداشت کردند. به گفته منابع اطلس، آنها به مدت یک هفته در چابهار بازداشت بودند و سپس به زاهدان منتقل شده و به شدت تحت شکنجه قرار گرفتهاند بهطوریکه وادار به اعترافات اجباری علیه خودشان شدهاند. فرهاد نخعی و محمد فولادی در بند ٩ زندان زاهدان در حالی محبوس هستند. آنها کماکان از تماس تلفنی و ملاقات با خانوادهایشان محروم هستند و همچنان جلسه دادگاه آنها نیز برگز نشده است.
منصور هوت، ٢۵ ساله، فرزند کمالخان و نظامالدین هوت، هر دو نفر اهل چابهار هستند. این دو شهروند روز ۶مهر١۴٠١ پس از مراجعه نیروهای اداره اطلاعات به منازلشان بازداشت شدند. به گفته یک منبع مطلع به اطلس، نیروهای امنیتی بدون نشان دادن حکم قضایی و به همراه سگ وارد منزل آنها شده و علیرغم تفتیش منزل و زدن شوکر برقی بر سر برخی از اعضای خانواده منصور، تلفنهای همراه آنها را نیز ضبط کردهاند. نیروهای امنیتی منصور و نظامالدین را که با یکدیگر قرابت فامیلی دارند، در ١٢مهر١۴٠١ از بازداشتگاه به زندان چابهار و یازده روز بعد به اداره اطلاعات زاهدان منتقل کردهاند. منبع اطلس میگوید، این دو شهروند تحت شکنجههای جسمی شدید با روش «تخت معجزه»، جهت اعترافات اجباری قرار گرفتهاند بهحدی که دفع خون به جای ادرار داشتهاند. آنها در آذر١۴٠١ پس از حدود دو ماه ضربوجرح، شکنجه، عدم دسترسی به وکیل و محرومیت از تماس و ملاقات با خانواده به زندان زاهدان منتقل شدهاند و برای اولین بار توانستهاند با خانوادههای خود بهصورت تلفنی ارتباط برقرار کنند. نیروهای امنیتی اتهامات این دو نفر را «افساد فی الارض و تخریب اموال عمومی» عنوان کردهاند.
حسین کاشانی، ٢٩ ساله، فرزند نایب و اهل زاهدان است. او در ٩مهر١۴٠١ توسط نیروهای اداره اطلاعات در محل ایستوبازرسی راهنمایی و رانندگی خروجی زاهدان به سمت خاش بازداشت شد. حسین پس از حدود هشتاد روز شکنجه در بازداشتگاه وزارت اطلاعات در ٢٧آذر١۴٠١ به زندان زاهدان منتقل شد. به گفته منابع اطلس، وی در دوران بازداشت مورد شکنجه بدنی قرار گرفته و از او اعترافات اجباری اخذ شده است. این منبع میگوید، حسین را در حالی در محوطه دادگستری دیده که ناخنهای دست و پای وی کشیده شده بودند بهطوری که توان راه رفتن نداشته است. از اتهامات مطروحه علیه این شهروند اطلاعی در دست نیست.
همزمان با خیزش ۱۴۰۱ در مناطق مختلف ایران که پس از کشته شدن ژینا امینی آغاز شد، در سیستانوبلوچستان نیز اعتراضات گستردهای در واکنش به تجاوز فرمانده پلیس چابهار به یک دختر ۱۵ ساله بلوچ رخ داد؛ اعتراضاتی که کماکان ادامه دارد. بر اساس دادههای بانک داده اطلس زندانهای ایران، از ۲۵شهریور۱۴۰۱ تاکنون، حکم اعدام دستکم چهار تن از شهروندان بلوچ به نامهای ابراهیم نارویی، شعیب میربلوچ زهی، منصور دهمرده و کامبیز خروت که همگی پس از آغاز اعتراضات سراسری بازداشت شدهاند، صادر شده و دستکم دهها تن دیگر در معرض صدور احکام سنگین قرار دارند. طی این مدت بازداشتهای گسترده در سیستانوبلوچستان ادامه داشته است. تنها بین روزهای ۱۱ تا ۱۶دی، دستکم ۱۱۴ شهروند بلوچ توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدهاند.