۲۴ بهمن ۹۸- نرگس محمدی در نامهای از زندان زنجان نوشته است:« فقر و اعتیاد و… برخی از زندانیان خطرناک که به اعدام محکوم شدهاند، در من هم ترحم و هم ترس از زیستن در چنین زندانی ایجاد کرده است.»
به گزارش اطلس زندانهای ایران، حانم نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی در این نامه وضعیت اسفناک زندان زنجان و ۶۰ زن زندانی در آن را شرح دادهاست. متن کامل این نامه که یک نسخه از آن در اختیار پزوهشگر اطلس زندانهای ایران قرار گرفته چنین است: «که در این زندان ۶۰ زن زندانی هستند و بینواییشان با فقر فرهنگی گره خورده است. فقرشان چنان است که حتی میل من را برای خریدن جنس خوراکی از فروشگاه ناتوان کرده است. حتی شوق پوشیدن لباس نو را هم از من گرفته است. گوشت از جیره غذایی زندان حذف شده است. فقر و اعتیاد و… برخی از زندانیان خطرناک که به اعدام محکوم شدهاند، در من هم ترحم و هم ترس از زیستن در چنین زندانی ایجاد کرده است. اما یک چیز در دسترس است البته اگر پولش را داشته باشی: مواد مخدر. از خودم میپرسم چرا باید به چنین زندانی تبعید شوم؟ گاهی هم میپرسم چرا زندانی شدهام، به چه جرمی؟ و بعد شعر شاملو را با خود مرور میکنم: من اما… [هیچکس را، در شبی تاریک و توفانی نکشتم من اما راه بر مرد رباخواری نبستم من اما نیمههای شب ز بامی بر سر بامی نجستم. در این جا چار زندان است…]»
نرگس محمدی، فعال حقوق بشر که اخیراً به زندان زنجان تبعید شده است از بیماری نادر عصبی رنج میبرد که اضطراب به وخامت وضعیت آن منجر میشود. یک منبع آگاه در این مورد به اطلس زندانهای ایران گفت که خانم محمدی پیشتر در سال ۱۳۹۱ نیز به زندان زنجان تبعید شده بود، اما پس از یکماه وضعیت جسمی او به قدری وخیم شد که بیم مرگ او در زندان میرفت و نهایتاً پس از انتقال به بیمارستان و گزارش پزشکی قانونی در مورد عدم تحمل کیفر، از زندان آزاد شد.
خانم محمدی به بیماری فلج عضلانی مبتلا است. این سابقه بیماری و فشارهای زیاد عصبی ناشی از ضرب و شتم و تبعید یه زندان زنجان باعث نگرانی خانواده محمدی نسبت به سلامت او شدهاست و آنها مصر به بازگردان او به زندان اوین و یا اجرای قانون عفو مشروط و آزادی او هستند.
تبعید به زندان زنجان
اول دیماه ۹۸ نرگس محمدی، آتنا دائمی، صبا کردافشاری، یاسمن آریانی و منیره عربشاهی، پنج تن از زندانیان سیاسی محبوس در زندان اوین، با صدور بیانیهای، با معترضانی که در تظاهرات سراسری ۹۸ بازداشت شدهاند اعلام همبستگی کرده و اعلام کردند که تا چهلم کشتهشدگان آبان ۹۸، مقابل دفتر بند نسوان زندان اوین در اعتراض به سرکوب شدید معترضان این ایام، دست به تحصن خواهند زد.
به دنبال این تحصن در تاریخ ۳ دیماه رئیس زندان اوین، غلامرضا ضیایی، نرگس محمدی را به اجبار و همراه با ضرب و شتم به زندان زنجان تبعید کرد.
خانم محمدی در نامهای نحوه برخورد ضیایی و دیگر مأموران را چنین توصیف کردهاست: «… دو قدمی در خروجی ساختمان ریاست ناگهان با صحنه های وحشتناکی مواجه شدم، آقای ضیایی و چند مرد دیگری که آماده بودند مانع خروج من از در شدند، آقای ضیایی با تمام قدرتش بازوهایم را گرفت و آنچنان به کنج راهرو کشاند که شوکه شده بودم، هر بار به سمت در می رفتم با هجوم وی و مردهای همراهش به این طرف و آنطرف پرتاب می شدم، خودم را به در خروجی رساندم و دوباره به من حمله ور شدند. در حالی که بازوهایم را گرفته بود و به عقب می کشید دستم را به در کوبیدم که شیشه های در خرد شد و دستانم را برید و خون از آنها جاری شد. آقای ضیایی دستم را گرفته بود و به سمت بالای پله ها می کشید تا به اتاق خودش ببرد و من مقاومت می کردم که دیگر به اتاق نروم و از ساختمان خارج شده و به بند برگردم. آن چنان دستانم را با قدرت به سمت بالا می کشید که کتفم صدای بلندی داد و من خواهش می کردم که دستانم دارند می شکنند و از جا کنده می شوند و دستانم را که خون ریزی می کرد ول کنند.»
نرگس محمدی ساکن زنجان نیست
روابط عمومی زندان اوین با صدور اطلاعیهای ضمن تکذیب ضرب و شتم نرگس محمدی گفتهاست که او به این دلیل به زندان زنجان فرستاده شده که اهل این شهر است. اما یک منبع مطلع در گفتگو با اطلس زندانهای ایران ضمن تکذیب این موضوع تأکید کرد که اگرچه نرگس محمدی، زاده زنجان است. اما او در ۲۰ سال گذشته ساکن تهران بوده و هر دو فرزند او نیز در تهران متولد شدهاند. همچنین مأموران امنیتی درسالهای گذشته دوبار به آدرس منزل او در تهران مراجعه و او را بازداشت کرده اند.
بازداشت نخست
نرگس محمدی از فعالان سیاسی و حقوق بشری شناخته شده ایرانی است که در سالیان گذشته بارها تحت تعقیب قرار گرفته و بازداشت شدهاست. نخستین بار او در تاریخ ۲۱ خرداد ۱۳۸۹ بازداشت شد. ساعت ۱۰:۳۰ شب مأموران امنیتی به منزل وی مراجعه کرده و پس از سه ساعت بازرسی منزل، بدون توجه به وضعیت روحی دو فرزند خردسالش وی را در مقابل چشمان آنها بازداشت کرده و به بند ۲۰۹ زندان اوین منتقل کردند.
او سپس در دادگاه انقلاب توسط قاضی ابوالقاسم صلواتی و یحیی پیرعباسی به اتهامهای «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور»، «عضویت در کانون مدافعان حقوق بشر» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران» در مجموع به ۶ سال زندان محکوم شد که این حکم از سوی از سوی شعبه ۵۴ تجدیدنظر تهران تأیید شد.
او نهایتاً در خردادماه سال ۹۱ برای اجرای حکم ابتدا به زندان اوین منتقل و سپس به زندان زنجان تبعید شد. اما وی در تیرماه همان سال پس از یک دوره بیماری شدید به دلیل عدم تحمل کیفر از زندان آزاد شد.
ملاقات با کاترین اشتون
۱۷ اسفند ۹۲ با کاترین اشتون، رئیس وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سفارت اتریش در تهران ملاقات کرد. خبر این ملاقات با عکسی از او به همراه گوهر عشقی (مادر ستار بهشتی، وبلاگنویسی که در بازداشت پلیس ایران جان خود را از دست داد) و همچنین کاترین اشتون، در رسانهها و شبکههای مجازی به شکل گستردهای منتشر شد. مقامهای ایرانی پس از این دیدار نرگس محمدی و سایر زنانی که در این دیدار شرکت کرده بودند را مورد انتقاد قرار دادند. چند روز بعد از این دیدار او به دادسرای زندان اوین، احضار شد و مورد بازجویی قرار گرفت و سپس به قید کفالت ۶۰۰ میلیون تومانی آزاد شد.
بازداشت دوباره و حکم ۱۶ سال زندان
۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۴ مأموران امنیتی دوباره او را در منزلش بازداشت کردند. شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست صلواتی حدود یکسال بعد در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ۹۵ او را به اتهام «اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور، فعالیت تبلیغی علیه نظام و تشکیل و اداره گروهک غیرقانونی لگام» به تحمل ده سال۱۶ حبس محکوم کرد که طبق ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی ۱۰ سال از این محکومیت قابل اجراء خواهد بود. شعبه ۳۶ دادگاه تجدید نظر استان تهران به ریاست قاضی زرگر حکم دادگاه بدوی نرگس محمدی را عیناً تایید کرد.