۲۹ تیر ۱۳۹۹ – با تداوم اعتراضات به «حمایت دولت ایران از ارمنستان» تعداد دیگری از فعالان اتنیکی ترک و شرکت کنندگان در تجمع شهر تبریز بازداشت شدند.
به گزارش اطلس زندانهای ایران، یکشنبه ۲۷ تیرماه، به دنبال فراخوان برخی از فعالان اتنیکی ترک، این بار تنها در شهر تبریز تجمعی در حمایت از جمهوری آذربایجان در جنگ قره‌باغ و اعتراض به «حمایت دولت ایران از ارمنستان» برگزار شد. در تهران و دیگر شهرهای ایران تجمعی شکل نگرفت؛ اما برخی از فعالان اتنیکی و شهروندان ترک بازداشت شدند.
در تجمع شهر تبریز تجمع‌کنندگان با سردادن شعار به سیاست دولت ایران درمورد جنگ قره‌باغ اعتراض کرده و خواستار بسته شدن گمرک مرزی «نوردوز» شدند. گمرک نوردوز در ۶۵ کیلومتری شهر جلفا در استان آذربایجان شرقی و تنها کریدور ارتباطی ایران و ارمنستان است.
پرویز یاری، روزنامه نگار و از فعالان اتنیکی ترک در مورد این تجمع و بازداشت فعالان اتنیکی ترک به پژوهشگر اطلس زندانهای ایران گفت: «در جریان تجمعات روز یکشنبه تبریز نیروهای امنیتی اقدام به شلیک گلوله پلاستیکی و گاز اشک‌آور برای متفرق کردن تجمع‌کنندگان کرده و حداقل ۲۰ نفر را بازداشت کردند.»
آقای یاری در ادامه ضمن تأکید بر اینکه حدود نیمی از بازداشت شدگان را زنان تشکیل می‌دهند، گفت: «سارا طوری از فعالان دانشجویی سابق، ملیحه برقی، مقصود باقری گلزار، ابراهیم فرج‌زاده، عیسی یگانه، علی حاج‌محمدی، ناصر احمدی، محرم کریمی و سیامک کوشی از جمله بازداشت‌شدگان تجمع روز یکشنبه تبریز بوده‌اند.»
به گفته آقای یاری: «عیسی یگانه، علی حاج‌محمدی، ناصر احمدی و محرم کریمی در زمان بازداشت مورد ضرب و شتم قرارگرفته‌اند. این زندانیان شب یکشنبه آزاد شدند.»
نیروهای امنیتی از روز پیش از تجمع، شروع به بازداشت فعالان اتنیکی ترک کردند. حسین امیرهجری، رسول رضوی، اکبر مهاجری و حسین محمدیان روز ۲۶ مهرماه از سوی نیروهای امنیتی در تبریز بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدند.
صبح روز یکشنبه ۲۷ مهر نیز مأموران امنیتی رضا زارعی فعال اتنیکی ترک ساکن شهر تبریز را بدون ارائه حکم دادگاه بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل کرده‌اند.
در تهران مأموران امنیتی در اطراف میدان امام حسین با حضور گسترده مانع از برگزاری اجتماع بیش از سه نفر شده‌اند. آنها همچنین حداقل سه نفر از شهروندان تهرانی به نام‌های محبوب محمدی، جبرائیل قلی‌پور و ابوذر خدایی را بازداشت کرده‌اند. این سه شهروند ترک با امضای تعهد کتبی صبح روز ۲۸ مهر آزادشده‌اند.
به گفته شاهدان عینی در ارومیه، اردبیل، زنجان، مشکین‌شهر، نقده، مراغه و برخی دیگر از شهرهای ترک‌نشین نیز روز ۲۷ مهرماه جو شدید امنیتی برقرار بوده و مأموران مانع از تجمع مردم در مکان‌های از پیش تعیین شده‌اند.
روز ۲۷ مهر آیدین ذاکری در محل کار خود در مشکین‌شهر و رضا سیدنوری در پارس‌آباد از سوی نیروهای امنیتی بازداشت شدند. هر دوی این افراد یک روز بعد آزاد شدند. عفت نیکبخت (سئودا ساوالان) نیر ۲۷ مهر در مشکین‌شهر بازداشت شد.
ابراهیم گنجی مدیر مسئول نشریه یاغیش دانشگاه گیلان نیز از دیگر بازداشتی‌های روز یکشنبه ۲۷ مهرماه است. این فعال دانشجویی پیشتر به همراه چند تن از فعالان مدنی رشت با حضور در مقابل اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گیلان به کمپین «ما طرفدار آذربایجان نیستیم ما خود آذربایجانیم» پیوسته بود. همچنین ودود اسدی و محمد عینی صبح امروز ۲۹ مهر در شهر رشت توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
طبق اصل بیست و هفتم قانون اساسی ایران «تشکیل اجتماعات و راه پیمایی‌ها، بدون حمل سلاح، به شرط آن که مخل به مبانی اسلام نباشد آزاد است.» همچنین بر اساس ماده ۲۱ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی سازمان ملل که به امضای دولت ایران رسیده «حق تشکیل مجامع مسالمت‌آمیز به رسمیت شناخته می‌شود. اعمال این حق تابع هیچ‌گونه محدودیتی نیست؛ جز آنچه بر طبق قانون مقرر شده و در یک جامعۀ دمکراتیک به مصلحت امنیت ملی، ایمنی عمومی، نظم عمومی یا برای حمایت از سلامت یا اخلاق عمومی یا حقوق و آزاد‌‌‌ی‌های دیگران ضرورت داشته باشد.»
بازداشت و ضرب و شتم فعالان اتنیکی و شهروندان ترک به دلیل شرکت در تجمعات مسالمت آمیز و اعتراض به سیاست‌های حکومت، در تناقض با تعهدات قانونی دولت ایران ذیل قانونی اساسی ایران و میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی است.
