۲۵ اسفند ۱۳۹۹ ـ در حال حاضر حداقل ۲۰۰ زندانی سیاسی، عقیدتی و امنیتی در زندان شیبان اهواز زندانی هستند. در این گزارش اسامی ۱۴۰ نفر از این افراد مشخص شده است.
زندان شیبان در شهرستان اهواز بیشترین تعداد زندانیان استان خوزستان را در خود جای داده است. ظرفیت این زندان ۳۱۵۰ نفر است. اما بیشتر وقت‌ها تعداد زندانیان بیشتر از ظرفیت زندان است و گاه تا ۴۵۰۰ نفر هم افزایش پیدا می‌کند. زندانیان سیاسی و عقیدتی این زندان در بندهای پنج و هشت نگهداری می‌شوند. این دو بند تنها به زندانیان سیاسی اختصاص ندارند و تعداد کمی زندانی غیرسیاسی نیز در آنجا محبوس هستند. اغلب زندانیان بند پنج به اتهامات سیاسی و امنیتی زندانی هستند و بند هشت بیشتر به زندانیان عقیدتی اختصاص دارد. این زندانیان بیشتر «نوکیشان سنی» هستند اما تعدادی از زندانیان عقیدتی شیعه و همین‌طور پیروان آیین «یمانی» نیز در بین آن‌ها زندانی‌اند. پژوهشگران اطلس زندان‌های ایران به اسامی ۱۴۰ نفر از زندانیان سیاسی، عقیدتی و امنیتی این زندان دست یافته‌اند. این زندانیان بدون دسترسی به دادرسی عادلانه، محاکمه و محکوم شده‌اند. تعدادی از آن‌ها نیز هنوز بلاتکلیف بوده و منتظر صدور رای دادگاه هستند.
بیشتر بخوانید:
برای مشاهده نمایه زندان شیبان روی تصویر کلیک کنید.
اسامی زندانیان بند پنج شیبان
تعداد کلی زندانیان سیاسی و امنیتی بند پنج ۹۲ نفر است. اسامی ۷۱ نفر از آن‌ها عبارت است از :
۱- مهدی باوی ۲- محمد حیدری ۳- احمد حیدری ۴- فایز سواری ۵- قاسم سواری ۶- امین سواری ۶- غلامحسین کلبی ۷- جمیل برغشی ۸- مصطفی باوی ۹- اسکندر مقدم ۱۰- جاسم سواعدی ۱۱- ایاد هیکل پور۱۲- شهیاد قنواتی ۱۳- عامر حزباوی ۱۴- رسول چلداوی ۱۵- یحیی ناصری ۱۶- سید سالم موسوی ۱۷- علی ظاهری سواری ۱۸- علی یکتا ۱۹- سید مختار البوشوکه ۲۰- ایوب پرکار ۲۱- رعد منیعات ۲۲- توفیق منیعات ۲۳- محمدعلی عموری‌نژاد ۲۴- یونس سلامات ۲۵- مهدی حیدری ۲۶- عباس حیدری ۲۷- جابر صخراوی ۲۸- مسعود مسعودی ۲۹- خالد عبیداوی ۳۰- احمد حمری ۳۱- ناظم بریهی ۳۲- یوسف منصوری ۳۳- محمد حیدری ۳۴- مهدی خانی‌پور ۳۵- بشیر منصوری ۳۶- رضا ثعالبی ۳۷- کریم حیدری ۳۸- سیدعلی رضا نزاری ۳۹- سعید سعیداوی ۴۰- احمد صلواتی ۴۱- عبدالهادی عبیداوی ۴۲- احمد زیدانی ۴۳- فارس رماحی ۴۴- باقر عبیداوی ۴۵- علی منبوهی ۴۶- طارق دریس ۴۷- عبدالامام زایری ۴۸- حسین حردانی ۴۹- حمزه سواری ۵۰- حسین فریسات ۵۱- عبدالرضا عبیداوی ۵۲- ماجد الحایان ۵۳- امید بچای ۵۴- عبدالزهرا هلیچی ۵۵- حبیب دریس ۵۶- قاسم سنجری ۵۷- سید موسی موسوی ۵۸- علی سواری ۵۹- فودا البوفتیله ۶۰ – محمدحسین مقدم ۶۱- محمدامین عبیات ۶۲- جلیل برغشی ۶۳- معین خنفری ۶۴- جاسم البوغبیش ۶۵- حسن حیدری ۶۶- محمد ثعالبی ۶۷- رحیم عفراوی ۶۸- عبدالرزاق عبیداوی ۶۹- علی خضیر ۷۰- امین سواری ۷۱- رضا عچرش
اسامی زندانیان بند هشت:
بیش از ۱۰۰ زندانی عقیدتی در بند هشت شیبان زندانی هستند. اسامی ۶۶ نفر آن‌ها عبارت است از:
۱- احمد سویدی ۲- نصار تیماس ۳- شاکر تمیمی ۴- سامی مرعی ۵- جلیل برغشی ۶- جعفر سودانی ۷- حاتم عبیداوی ۸ – جاسم حیدری (تشابه اسمی با زندانی تازه اعدام شده دارد) ۹- محمد الهائی ۱۰- عبدالله مرمضی ۱۱- حبیب منصوری ۱۲- عباس ربیعی ۱۳- صادق سلامات ۱۴- محمود ضافی‌پور ۱۵- توفیق بالدی ۱۶- صادق بالدی ۱۷- سید هاشم موسوی ۱۸- خالد علوانی ۱۹- محمود دورقی ۲۰- عبدالعال مروانی ۲۱- جعفر حزباوی ۲۲- احمد حزباوی ۲۳- سید انور البوشوکه ۲۴- محمد ال خمیس ۲۵- مهد مغینمی ۲۶- علی چبیشات ۲۷- رشید بن رشید ۲۸- سید جابر البوشوکه ۲۹- سمیر سیلاوی ۳۰- عدنان غدیری ۳۱- مرتضی فاطمی ۳۲- جاسم مغینمی ۳۳- طارق عماره ۳۴- یاسین عماره ۳۵- علی الجاسب سواری ۳۶- فایز مغینمی ۳۷- احمد تیماس ۳۸- احمد مغینمی ۳۹- عادل عموری ۴۰- علی سلیمانی ۴۱- علی غرباوی ۴۲- محمود غرباوی ۴۳- علی وائلی ۴۴- حامد عبیداوی ۴۵- مسلم امری ۴۶- عدنان عبیداوی ۴۷- علی دورقی ۴۸- عبدالله محمدی ۴۹- امیر نیسی ۵۰- مرتضى حیدری ۵۱- علی امری ۵۲- امین البوخنفر ۵۳- علی سویدی ۵۴- حسین چبیشات ۵۵- خالد غرباوی ۵۶- حسین سواری ۵۷- حسین سیلاوی ۵۸- ولید وائلی ۵۹- آدم حمیدی ۶۰- ایوب احمدی ۶۱- قاسم بروایه ۶۲- علی ال خمیس ۶۳- احمد تمیمی ۶۴- گاطع منصوری ۶۵- عبدالله سویدی ۶۶ – جاسم سویدی
اسامی زندانیان سیاسی دیگر بندها:
علاوه بر بند پنج و هشت، زندانیان سیاسی گاه در انفرادی این زندان نیز نگهداری می‌شوند. پنج زندانی سیاسی این زندان در ماه‌های اخیر در سلول‌های انفرادی محبوس بودند. از این زندانیان تاکنون چهار نفر اعدام شده‌اند. علی مجدم همچنان در این بخش از زندان نگهداری می‌شود.
جاسم سواعدی ، خالد عبیداوی در بند شش و هفت این زندان نگهداری می‌شوند. این دو بند در بخش جدید زندان در یک سوله بزرگ ساخته شده و به یکدیگر متصل هستند.
حسن عبیات، زندانی محکوم به حبس ابد و قصاص، به‌تازگی به زندان سپیدار منتقل شده است. از آنجا که حکم اعدام زندانیان خوزستان بیشتر در زندان سپیدار اجرا می‌شود، در بسیاری از موارد زندانیان محکوم به اعدام به این زندان منتقل می‌شوند.
درباره بند پنج
بند پنج، محل نگهداری زندانیان سیاسی و امنیتی است. در طبقه بالای این بند مانند بقیه بندها، چهار اتاق وجود دارد. در طبقه پایین این بند، دو اتاق و نمازخانه بین آن‌ها را تبدیل به یک ساختمان چندمنظوره کرده‌اند که زندانیان معمولا از آن برای مطالعه استفاده می‌کنند. حمام و سرویس‌های بهداشتی این طبقه نیز تبدیل به کارگاهی برای آموزش نجاری و چرم‌دوزی شده و سرویس‌های بهداشتی و حمام‌های جدیدی در حیاط زندان ساخته شده است. پس از اعتراضات و درگیری‌های فروردین ۱۳۹۹ این کارگاه‌ها تعطیل شدند.
زندانیان این بند با اعتراض و اصرار فراوان موفق شده‌اند که تعداد تخت‌های اتاق‌ها را از هشت به هفت کاهش دهند و فضای بیشتری برای نشستن و غذا خوردن و برخی فعالیت‌های جمعی در اختیار داشته باشند. بر این اساس، ظرفیت رسمی بند پنج ۱۲۶ نفر است.
هم‌اکنون در مجموع حدود ۱۳۰ نفر در این بند زندانی هستند. ۵۸ نفر از این افراد را فعالان اتنیکی، زندانیان سیاسی و زندانیان امنیتی تشکیل می‌دهند. بین ۲۰ تا ۲۵ نفر از نوکیشان سنی نیز در این بند زندانی هستند. به هشت نفر هم اتهام‌های سیاسی مانند عضویت یا هواداری از سازمان مجاهدین خلق یا گروه‌های سیاسی دیگر نسبت داده شده است. پنج نفر نیز به اتهامات مرتبط با «مهدویت» در این بند زندانی هستند. بقیه زندانیان این بند اتهامات سیاسی در پرونده خود ندارند.
حیاط این بند حدودا ۲۵ در ۸ متر است که برای استفاده زندانیان بسیار کوچک است. امکان ورزش و دویدن در این بخش به دلیل ازدحام جمعیت وجود ندارد.
باجه‌های تلفن این بند برخلاف سایر بندها در اتاق افسرنگهبان قرار دارند. افسرنگهبان می‌تواند صحبت‌های زندانیان را گوش دهد. به همین دلیل، این زندانیان همیشه مجبورند با صدای خیلی آرام با خانواده‌هایشان صحبت کنند.
درباره بند هشت
در این بند ترکیبی از زندانیان عادی و زندانیان سیاسی، عقیدتی و امنیتی محبوس هستند. علاوه بر زندانیان غیرسیاسی، در حال حاضر بیش از ۱۰۰ زندانی سیاسی و عقیدتی در این بند نگهداری می‌شوند. این زندانیان شامل ۱۵ فعال اتنیکی، زندانی سیاسی یا زندانی امنیتی و ۸۰ نفر از نوکیشان اهل سنت است. سخت‌گیری در مورد نوکیشان اهل سنت بیشتر از سایر زندانیان است. برگزاری نماز جماعت اهل سنت و اذان گفتن به شیوه آن‌ها ممنوع است. یکی از زندانیان سابق این زندان به پژوهشگر اطلس زندان‌های ایران در این مورد گفت: «زندانیان عقیدتی اهل سنت شرایط سخت‌تری را در زندان نسبت به زندانیان سیاسی تجربه می‌کنند. زیرا برخلاف زندانیان سیاسی که معمولا در زندان امکان پیگیری فعالیت‌های خود را ندارند، زندانیان عقیدتی در زندان هم به دلیل انجام مناسک مذهبی خود و بحث‌وگفتگو درباره عقایدشان در معرض برخوردهای قضایی و امنیتی قرار می‌گیرند.» به گفته این فرد آگاه: «یکی از این زندانیان به نام سید انور البوشوکه به دلیل فعالیت‌های مذهبی حدود دو سال به زندان سپیدار تبعید شد. او حدود شش ماه از این دو سال را در سلول‌های انفرادی گذراند و پس از دو سال به زندان شیبان بازگردانده شد.»
به گفته این فرد آگاه، مسئولان زندان، نماز خواندن و اذان گفتن این زندانیان را فعالیت تبلیغی به‌حساب می‌آورند و با آن‌ها برخورد می‌کنند. «در یک دوره حتی تجمع بیش از سه نفر این زندانیان را با یکدیگر ممنوع کرده بودند و آن را مصداق فعالیت تبلیغی در نظر می‌گرفتند و با آن برخورد می‌کردند.»
این زندانی سابق در مورد دیگر فشارهای اعمال‌شده بر این زندانیان گفت: «در زندان شیبان همواره تعدادی آخوند برای برگزاری نماز جماعت و مراسم مذهبی حضور دارند. یکی از این آخوندها جلساتی برای بحث و گفتگوی مذهبی برگزار کرد. او از طریق این کلاس‌ها زندانیانی را که سواد بیشتری داشتند و بر عقاید خود راسخ‌تر بودند شناسایی کرده و به اداره اطلاعات معرفی کرد. اداره اطلاعات برای آن‌ها پرونده‌های جدیدی ساختند.» حیاط این بند کمی بزرگ‌تر از حیاط بند پنج است اما فضای کافی برای ورزش و پیاده‌روی زندانیان وجود ندارد.
